Daniel Małysa
Facility Manager
Zajmuje się obsługą i doradztwem technicznym dla nieruchomości komercyjnych. Optymalizuje koszty utrzymania budynków. Prowadzi zajęcia na AGH w Krakowie, na temat nowoczesnych technologii w zarządzaniu nieruchomościami.
O autorach:
Wojciech Jędrosz
BIM Manager
Architekt mający doświadczenie w pracy jako BIM menedżer, BIM koordynator i modeler BIM. Odpowiedzialny za ustalenia wymagań informacyjnych BIM i asystę techniczną.
Uważasz artykuł za ciekawy?
Chcesz się z nami skontaktować?
NAPISZ!
BIM
DigitalTwin4FM #2 - Asset Information Requirements i niezbędna dokumentacja
Ustaliliśmy już że model BIM stanowi część Cyfrowego bliźniaka - jego fizyczną reprezentację. Aby określić co powinno zawrzeć się w modelu BIM, a właściwie jego podzbiorze - Eksploatacyjnym modelu informacyjnym (AIM), Zamawiający powinien przygotować Eksploatacyjne wymagania informacyjne (AIR) zawierające ustalenia z zespołem FM. Wykonawcy dopiero na tej podstawie mogą zabrać się do pracy. Informacje niezbędne do ich przygotowania są często zawarte w wielu różnych dokumentach, z których musimy wyłuskać potrzebne nam dane. Na tej podstawie możemy przygotować nasz model który następnie “ożywiamy” poprzez dane z sieci czujników rozmieszczonych w fizycznym bliźniaku, które pozwolą stworzyć naszego cyfrowego bliźniaka - Digital Twin.
Ten artykuł jest częścią cyklu “Digital Twin dla Zarządców nieruchomości” promującego szkolenie o tym samym tytule i tłumaczącego ścieżkę dostarczenia modeli BIM na cele Facility Management i ich przekształcenia w Cyfrowego bliźniaka obiektu. Kliknij poniżej aby sprawdzić poprzednie wpisy:
Modele informacyjne - rezultaty wymagań informacyjnych
Informacyjne Modele Eksploatacyjne zazwyczaj powstają w dwóch scenariuszach:
1. Kiedy zaczynamy od modelu projektowego, lub
2. Kiedy zaczynamy od inwentaryzacji.
W pierwszym przypadku możemy już dysponować modelem przygotowanym podczas etapów projektowania i budowy. Projektowy model informacyjny (Project Information Model - PIM) przebywa wtedy całą drogę od koncepcji aż po pozwolenia na użytkowanie (PnU) ostatecznie przepoczwarzając się w AIM. O ile ustalenia z zespołem FM były prowadzone od samego początku, możemy mieć pewność że wszystkie wymagane informacje zostały zawarte w modelu przez projektantów oraz wykonawców budynku oraz są zgodne z fizycznym bliźniakiem - naszym powstałym budynkiem. W takim wypadku pozostaje nam jedynie dobrze wyczyścić model i upewnić się, że parametry będą dobrze eksportowane do formatów wymiany danych, np. COBie.
W drugim scenariuszu budynek już stoi, a my nie mamy jego cyfrowej reprezentacji w postaci modelu informacyjnego. Musimy wtedy pozyskać dane geometryczne, najlepiej poprzez skanowanie laserowe, aby następnie przystąpić do kompletowania dokumentów niezbędnych do dostarczenia informacji o naszych zasobach zawartych w modelu (AIM). Przeważająca część dokumentów potrzebnych do przygotowania modelu znajduje się w Dokumentacji Powykonawczej przekazanej nam np. przez Generalnego Wykonawcę. Dane te po wykonaniu skaningu laserowego oraz rozpoczęciu modelowania są wprowadzane tylko raz do naszego modelu (AIM) przez zespół wykonawczy, przy zachowaniu wszelkich uzgodnień zawartych w kontrakcie i AIR.
Kto widział nasze webinarium, Digital twin vs model BIM, ten wie że istnieją trzy ścieżki pozyskania informacji potrzebnych do przygotowania Eksploatacyjnego modelu informacyjnego (Asset Information Model - AIM). Każda z nich charakteryzuje się innym czynnikiem powstawania modelu oraz nakładem pracy wymaganym do jej przygotowania.
Proces zarządzania informacjami ISO 19650-3 [źródło: ISO 19650-3 Rysunek 4], opracowanie i tłumaczenie własne
Pierwszą ścieżką (przewidywalnych Zdarzeń inicjujących) - jest sytuacja w której Zdarzenie inicjujące, czyli konieczność stworzenia, lub aktualizacji informacji występuje w środku procesu. Najczęściej będziemy mieli wtedy do czynienia z koniecznością aktualizacji już istniejącego modelu eksploatacyjnego przez zespół wykonawczy. Taki zespół może mieć podpisaną umowę ramową i czekać (jak w belkach startowych) przygotowany na konieczność wprowadzenia zmian w modelu informacyjnym.
Ścieżka druga to sytuacja w której razem z nabyciem od innego Zamawiającego obiektu (np. nieruchomości) otrzymujemy jego cyfrową reprezentację - model eksploatacyjny. Naturalnie ta droga pozyskania modelu jest najmilej widziana. Wtedy wystarczy zweryfikować, że model jest poprawny.
Trzecią ścieżką (nieprzewidywalnych Zdarzeń inicjujących) - w której Zdarzenie inicjujące znajduje się na początku procesu, przedstawia sytuację w której musimy zacząć od zera. Takim zdarzeniem może być uderzenie pioruna, pożar, lub po prostu decyzja o rozpoczęciu nowej inwestycji.
W każdym przypadku musimy zweryfikować kompletność, zgodność oraz poprawność danych zawartych w modelu AIM ze stanem rzeczywistym. Dokumenty przekazane Zamawiającemu o których powiemy za chwilę są potwierdzeniem prawdziwości danych zawartych w modelu. Na tę chwilę są one równie aktualne co nasz model.
Dokumentacja niezbędna do przygotowania informacji zgodnych z AIR
Eksploatacyjne wymagania informacyjne (AIR) zawierają listę aktywów wraz z ich wymaganiami informacyjnymi niezbędnymi do realizacji celów organizacji i celów konkretnych projektów. Normy ISO 19650 nie definiują jednej określonej formy, wyglądu takich wymagań. Może to być zarówno opisowy dokument tekstowy, tabela arkusza kalkulacyjnego, jak i baza danych na platformie internetowej.
Dokładny zakres potrzebnych nam informacji zawsze będzie zależał od specyfiki indywidualnych wymagań obiektu jednak z dużą dozą prawdopodobieństwa możemy zakładać, że do prowadzenia prawidłowej eksploatacji i zarządzania budynkiem przez Facility Managera potrzebujemy danych takich jak:
-
nazwa, model, producent, ilość i rozmieszczenie poszczególnych urządzeń i/lub jego części;
-
data produkcji, zakupu, uruchomienia czy ostatniego przeglądu urządzeń, grupy urządzeń czy obiektu;
-
warunki pracy danego urządzenia obejmujące własności termodynamiczne takie jak temperatura, prędkość przepływu czy ciśnienie, elektryczne takie jak napięcie, prąd czy moc danego podzespołu i wiele innych;
-
wymagania eksploatacyjne, gwarancyjne, wykaz części eksploatacyjnych i zamiennych itp.
Lista wymaganych parametrów aktywów, źródło: PSU OPP BIM Attribute Parameter Definitions
Jak widzimy powyżej zakres tych danych może być dość duży i w wielu przypadkach nie kończy się na powyższej liście. Dlatego aby uzupełnić nasz model AIM o powyższe dane musimy dotrzeć do dokumentów związanych z budynkiem oraz poszczególnymi urządzeniami:
-
Dokumentacja Powykonawcza,
-
Książka Obiektu Budowlanego,
-
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego,
-
Księgi rewizyjne urządzeń objętych nadzorem UDT,
-
Instrukcja Ruchu i Eksploatacji uzgodniona z Zakładem Energetycznym,
-
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa,
-
Karty gwarancyjne,
-
Protokoły uruchomienia,
-
Protokoły testów odbiorowych,
-
Karty materiałowe,
-
Karty zgodności,
-
Rysunki technologiczne instalacji,
-
Zestawienie urządzeń i ilości SZWO i F-gazów,
-
Umowy z dostawcami mediów itd.
instrukcja obsługi terminala VAV, źródło: TROX GmbH
Jednostki odpowiedzialne za zarządzanie informacjami modeli BIM
Zakładając idealny wariant, w którym dostarczenie informacji odbywa się zgodnie z międzynarodowymi normami ISO 19650, jako Zamawiający w AIR powinniśmy określić wymagania dotyczące ról zarządców informacji, odpowiadających za rezultaty pochodzące od Głównego wykonawcy zamówienia np. :
-
BIM managera - osoby odpowiedzialnej za dostarczenie modelu BIM.
-
Managera informacji o aktywach - osoby odpowiedzialnej za dostarczenie informacji o aktywach projektu i ich rezultatów w postaci pliku COBie.
Te dwie role mogą być ujednolicone i być wykonywane przez jedną osobę. ISO nie określa konkretnych nazw dla osób zarządzających informacjami, stara się dawać wskazówki, które możemy w elastyczny sposób wdrażać w organizacjach różnej wielkości i różnego typu.
O tym czym jest COBie, jak działa i się je tworzy opowiemy szerzej w kolejnych częściach cyklu.
BIM manager wyznaczony od Głównego wykonawcy, czyli strony odpowiedzialnej za dostarczenie rezultatów projektu Zamawiającemu, będzie odpowiedzialny za jakość Eksploatacyjnego modelu BIM i jego spójność zgodnie z wcześniej podpisaną umową (której załącznikiem jest Plan realizacji BIM - BEP).
Oznacza to, że musi zwrócić uwagę na kilka zasadniczych kwestii:
-
Wszystkie elementy wchodzące w zakres prac muszą być zamodelowane na Poziomie niezbędnej informacji (Level of information need) określonym w umowie.
-
Wszystkie zestawienia, szczegóły i adnotacje powinny być tworzone natywnie w oprogramowaniu do tworzenia modeli. Nie należy zastępować wymiarów tekstem.
-
Wszystkie istniejące warunki powinny zostać odzwierciedlone (zamodelowane) i powinny obejmować wszystkie dyscypliny, na które wpływ będą miały prace dla przyszłych projektów renowacji lub modernizacji .
Manager informacji o aktywach wyznaczony od Głównego wykonawcy będzie odpowiedzialny za jakość informacji alfanumerycznych (niegeometrycznych) wprowadzanych do Eksploatacyjnego modelu BIM, ich eksport i wymianę z systemami do zarządzania nieruchomościami i ich spójności z umową (Plan realizacji BIM - BEP, lub Planem realizacji aktywów - AEP).
Musi nadzorować:
-
Przechwytywanie wszystkich aktywów w pliku COBie w trakcie przygotowywania modelu zgodnie z wymaganiami Zamawiającego.
-
Wykonywanie regularnych aktualizacji, uzupełnień lub usunięć w pliku COBie w przypadku zmian w projekcie, które mają wpływ na aktywa, przestrzenie w obiekcie lub załączone dokumenty.
-
Dostarczenie pojedynczego pliku COBie zawierającego pełny zestaw informacji o aktywach dla wszystkich branż.
Lista komponentów w pliku COBie, źródło: Prairie Sky Consulting LLC
Zrozumienie odpowiedzialności tych jednostek pomoże nam lepiej zrozumieć jakie wytyczne powinny się znaleźć w Eksploatacyjnych wymaganiach informacyjnych.
autorzy: Daniel Małysa i Wojciech Jędrosz
.............................................................................................
W następnych częściach cyklu opowiemy o wytycznych dla skanowania laserowego będącego bazą do inwentaryzacji i przygotowania dokumentacji powykonawczej w postaci modelu BIM.
Jesteś zainteresowany połączeniem BIM i Facility Management? Zapisz się na szkolenie Digital Twin dla Zarządców nieruchomości. Napisz do nas, aby uzyskać szczegółowe informacje.
Najbliższe szkolenie: 14-15 czerwca 2021
© 2024 by Grupa4BIM